O pescador galego que foi espía nas Malvinas, condecorado por Arxentina

O goberno homenaxeou como “veterano de guerra” a un pescador galego que actuou como espía da Arxentina durante o conflito polas illas Malvinas e cuxa historia estaba oculta ata hai pouco. Trátase de Fernando Otero, un cidadán de Bueu, nas Rías Baixas.

Durante o conflito que enfrontou a Arxentina e o Reino Unido, Otero era terceiro xefe de máquinas, do pesqueiro Usurbill. Foi unha espionaxe camuflada baixo a aparencia do que eran: pescadores con bandeira arxentina. A radio do pesqueiro, outrora usada para comunicarse con familiares en Galicia e coa empresa pesqueira, pasou a estar en contacto permanente cos mandos militares. Para o demais houbo silencio absoluto.

“A nosa tarefa foi localizar o mellor posible á Task Force“, tal como se donominou á frota de ataque enviada por Margartet Thatcher, explicou Otero ao xornal arxentino La Nación. “Instruíronnos brevemente”, dixo. Un oficial da Armada deulles uns debuxos para identificar as unidades da frota británica e, para transmitir a información, apelouse a un código con aspecto inofensivo.

Palabras como “pescada”, “lura” ou “balea” pasaron a significar “fragata”, “portaavións” ou “cruceiro”, segundo os casos. Así, a frase “parece que estamos preto dun banco de pescada” podería significar algo ben distinto ao negocio en si.

“Xa están os ingleses”

Foron 17 días de espionaxe. O peor, lembra, foi no atardecer do 8 de maio. “Xa están aquí!”, gritou alguén, baixando a escaleira. Otero estaba en sala de máquinas. “Están aquí quen?”, contestou, como quen non quere decatarse. “Os ingleses!”, escoitou. Neses momentos lembra o enorme que era o Canberra, o transporte de tropas.

Fernando Otero, pescador e ex espía na guerra das Malvinas / La Nación

“Estamos listos”, di que pensou. Primeiro, quedou paralizado. “Como nas películas de submarinos, cando a tripulación está en silencio. “Nunca se me borrou ese momento”, subliña ao xornal arxentino. Logo, púxose en marcha. “Ía haber balbordo”, de modo que activou a manobra de achique, polas dúbidas. “Chegou a nosa hora“, pensou. “Sentía unha pedra no estómago. A sala de máquinas está por baixo da liña de flotación e é onde a morte é máis segura e cruel”, lembrou.

Sobrevoounos un Sea Harrier e logo, un helicóptero. Este último varreunos de proa a popa varias veces cos seus relectores e non se lles movía de encima. “Pensamos que ían abordarnos, de modo que nos desfixemos de todo aquilo que puidera comprometernos”, dixo. Alí marcharon claves, debuxos e anotacións de todo o que viran antes dese momento.

Boa sorte

O Usurbill non sufriu ningún tipo de ataque. E non sabe moi ben por que porque outro semellante, o Narwal, foi enviado a pique con dous disparos de mísil. Houbo mortos e feridos.

O afundimento do Narwal foi decisivo para o fin da operación. “Mercado saturado, regresen a porto”, foi a orde en clave que recibiron de Buenos Aires. “Esperen, estamos a seguir un bo banco”, respondeu o capitán. Non houbo marcha atrás e regresaron. Alí souberon da tráxica sorte do outro buque, co que navegaran xuntos un treito, ao comezo do conflito.

Silencio

Durante moito tempo, Otero non dixo nada de todo isto. “Ninguén me dixo que gardase silencio. Pero pensei que era o que correspondía”, explicou. Poucos na súa casa souberon a razón dos pesadelos que o perseguiron ao regreso a Bueu.

Hoxe, pescador retirado e feliz avó de catro netos, asistiu á embaixada de Arxentina en Madrid para ser recoñecido como veterano de guerra. O seu caso é peculiar por varias razóns. Porque non son moitos os veteranos de guerra non arxentinos e menos, que actuasen de espías. En todo caso, será o peche dunha historia que Otero lembra con orgullo.