Maquinaria pesada fai desaparecer, literalmente, un enterramento megalítico a pesar dunha denuncia en Patrimonio
Unha nova agresión ao patrimonio e, desta volta, sen posibilidades de amañar ou restaurar nada. Unha mámoa catalogada desapareceu, literalmente, pola acción de maquinaria pasada. E o feito é, especialmente grave, porque aconteceu logo dunha denuncia por unha agresión anterior a outra mámoa que se atopaba no mesmo campo megalítico que a anterior.
Foi o día 4 de setembro de 2017 cando os colectivos Patrimonio dos Ancares e ADEGA presentaron denuncia ante Patrimonio e o SEPRONA pola primeira agresión a unha mámoa da necrópole denominada Monte da Gándara-Monte das Tenzas, onde está o parque empresarial de Friol, catalogada coa clave GA27020050. Un feito do que demos conta en HdG.
O día 8 do mesmo mes, e nunha nova visita ao sitio, estes mesmo colectivos deron con outra desfeita, aínda peor. Trátase da mámoa catalogada coa clave GA27020049, situada a carón de onde se prevé construír unha pista. Neste caso non é que o enterramento fora alterado como o anterior, simplemente fixérono desaparecer. “Xa non queda absolutamente nada, só un cacho de terra perfectamente aplanado. Mesmo cremos que puidera contar con cámara funeraria formada por varios esteos de pedra”, denuncia o divulgador Xabier Moure.
Segundo a ficha confeccionada cando a súa catalogación pola Xunta de Galicia, este túmulo tiña unhas medidas de 30 metros de diámetro e 0,40 de altura. Pero, agora, é monte raso.
Figuraban no PXOM
No Plan Xeral de Ordenación Municipal (PXOM) figura unha modificación puntual para a nova localización do parque empresarial (publicada no Diario Oficial de Galicia e no Boletín Oficial da Provincia de Lugo no ano 2004) onde se aprecia claramente nos planos do propio Concello que na zona hai catro túmulos catalogados, entre eles o alterado gravemente e o desaparecido.
“Está máis que claro que aquí non cabe alegar descoñecemento, si premeditación, quen ordenou danar gravemente a primeira mámoa e facer desaparecer esta era consciente do que había”, apunta Moure.
“Lamentablemente, xa nada se pode facer por estes importantísimos bens patrimoniais, pero a Administración debe actuar de forma inmediata e con contundencia, e así llo requirimos, contra o responsable ou responsables dos atentados e, de ser o caso, de quen os permitiron”, engade o investigador. Con independencia das responsabilidades penais que puideran derivarse, a Xunta de Galicia, despois de comprobar os danos, tería que aplicar o procedemento sancionador previsto na vixente Lei do Patrimonio Cultural de Galicia, considerando isto como unha falta moi grave que conlevaría unha sanción que vai dende 150.001 a 1.000.000 de euros (por mámoa).