Atopado o que podería ser o primeiro henge, aínda que “moi ameazado”, da provincia de Ourense
Un novo henge, redondo ou roda, recinto circular foi atopado en Castrelo do Miño. Sería o primeiro atopado na provincia de Ourense –cando menos de xeito oficial–. Foi o xeólogo Óscar Pazos Rodríguez quen deu con el e informou do achado á Dirección Xeral de Patrimonio.
Segundo a súa descripción trátase dun recinto circulas dun 110 metros de diámetro “xa parcialmente destruído e moi ameazado”. De feito, este elemento patrimonial atópase partido por un cortalumes e no seu interior foi realizado un depósito de augas. O henge atópase no Alto de Cerdeiriñas, ao norte da alde a de A Bouzada. O seu diámetro é de 110 metros e ten un suave resalte de menos de 0,5 metros de alto e entre catro e cinco de longo. Aínda que moi deteriorado é moi perceptible aínda na topografía. A súa antigüidade podería ser de 4.500 anos.

Muros do posible henge atopado en Castrelo de Miño / Óscar Pazos
A roda é perfectamente visible na fotografía do voo americano de 1956 e tamén na cartografía de pendentes. Segundo Óscar Pazos, que xa enviou un completo informe a Patrimonio, o estado de conservación “é moi precario” e está “parcialmente destruido”. “As ameazas son múltiples, sendo a máis evidente a industria forestal”, apunta. De feito, unha madeireira atópase a 200 metros e fai, habitualmente, movementos de terra e acopio de madeira na zona. Por iso, no informe remitido a Patrimonio incídese na necesidade de protexer este monumento para evitar máis agresións.
Outros henges en Galicia
O henge ou roda máis coñecido de Galicia é o de Barreiros. En xullo do 2015, un equipo de arqueólogos dá Dirección Xeral de Patrimonio traballou non lugar e confirmaron que se trataba deste tipo de construcións, cuns 50 metros de diámetro e unha antigüidade de entre 4.000 e 4.500 anos.
Tamén se estudou outro henge non pobo de Coeses, en Lugo. Outras formacións similares estarían na parroquia de Adai, tamén no concello de Lugo e en Forcarei.

Posible henge ou roda en Castrelo de Miño / Óscar Pazos