Tesouros de África, a riqueza das casas reais de Ghana e Costa de Marfil ou xoias de ouro: algúns dos segredos que agochará unha nova exposición na Coruña
A Fundación Barrié na Coruña acollerá a partir do 14 de marzo unha exposición única en España, titulada ‘O ouro dos akan. Tesouros reais do África occidental’. A mostra, organizada en colaboración co Museo Liaunig de Austria, exhibirá máis de 300 obxectos que representan a riqueza artística e cultural das casas reais akan, procedentes de Ghana e Costa de Marfil. Permanecerá aberta ao público ata o 13 de xullo.
Unha colección de arte e simbolismo
A exposición inclúe unha ampla variedade de pezas, como símbolos de estatus, xoias con filigranas, tallas decorativas e obxectos de uso ritual ou utilitario. Entre os elementos máis destacados atópanse espadas reais, bastóns de consejeros e pesos utilizados para medir o ouro, que pola súa minuciosa decoración transcenden o seu uso práctico e se consideran verdadeiras obras de arte.
As pezas están marcadas pola riqueza simbólica propia das tribos asante, baule, fante, bono e outros subgrupos que conforman o pobo akan. Estas comunidades comparten unha organización matriarcal, crenzas relixiosas e un coidado traballo do ouro, que inclúe referencias culturais como representacións de animais, patróns xeométricos ou figuras mitolóxicas. Por exemplo, destaca o sasabonsam, un ser lendario similar ao vampiro occidental.
A importancia cultural do ouro
O ouro ocupa un lugar central na cultura akan, non só como material precioso, senón tamén como vehículo de simbolismo e expresión social. Moitas das xoias expostas inclúen visualizacións de proverbios, que serven para transmitir sabedoría e valores culturais. O ouro, ademais, indicaba o rango social e a posición dunha persoa tanto en vida como tras a súa morte, reforzando o seu papel esencial na identidade dos estados akan.
Un diálogo cultural e histórico
A directora da Fundación Barrié, Carmen Arias Romero, destacou que “esta colección non só reflicte a calidade artística das pezas, senón tamén o respecto e a interacción prolongada coa cultura akan durante a súa creación e preservación”. Pola súa parte, Peter Liaunig, director do museo austríaco, subliñou que esta exposición “fomenta o diálogo entre culturas e achega a un novo público o legado artístico do meu pai”.
A colección do Museo Liaunig, unha das máis destacadas do mundo, complementa outras exhibicións internacionais sobre o ouro africano, como as do Museo Británico ou o Museo de Belas Artes de Houston. A súa chegada a Galicia representa unha oportunidade única para explorar o pasado cultural de África occidental e comprender o seu impacto no patrimonio mundial.
