Un estudo afirma que o interese polos museos aumentou nas últimas décadas
O Consello da Cultura Galega (CCG) publicou un informe no que analiza a evolución e a situación dos museos galegos nas últimas dúas décadas, destacando tanto as fortalezas como as debilidades do sistema actual. O documento, titulado ‘Análise da situación dos museos e outros centros museísticos en Galicia’, propón a creación dun plan estratéxico específico para mellorar a planificación, os recursos e a colaboración entre as institucións culturais do territorio.
Un patrimonio rico e diverso
O estudo subliña que Galicia conta cun patrimonio cultural vasto e diverso que inclúe manifestacións de arte, arqueoloxía, historia e etnografía. Esta riqueza constitúe unha base sólida para desenvolver iniciativas de investigación, conservación e difusión. Actualmente, hai máis de 4 millóns de fondos nos centros museísticos, o que reflicte un crecemento significativo na última década.
Porén, este potencial atópase subutilizado debido á falta de recursos e planificación. Máis dun terzo dos museos galegos dispoñen dun orzamento inferior a 50.000 euros anuais, o que limita gravemente a súa capacidade para realizar tarefas esenciais como o mantemento ou a conservación das coleccións.
Nos últimos vinte anos, o número de museos en Galicia incrementouse, alcanzando unha proporción de tres museos por cada 100.000 habitantes, unha cifra superior á media estatal. Con todo, este crecemento non se traduce necesariamente nun aumento proporcional da calidade das propostas culturais. Expertos consultados puntuaron a evolución cun 5,2 sobre 10, sinalando que o enfoque estivo máis centrado na creación de infraestruturas que no contido e na experiencia dos visitantes.
Problemas de xestión e planificación
Unha das principais críticas recollidas no informe é a centralización da xestión, que limita a autonomía dos museos para innovar e competir a nivel nacional. A falta de coordinación entre os diferentes centros tamén foi identificada como un problema, con duplicidades e unha planificación que non aproveita de forma óptima os recursos dispoñibles.
A precariedade laboral é outro dos retos destacados, cunha gran disparidade no número de traballadores por museo. Malia que existen centros con equipos estables e cualificados, outros dependen de persoal temporal ou voluntario, o que dificulta a súa profesionalización e o desenvolvemento de proxectos a longo prazo.
Interese público en ascenso, pero con desafíos
A pesar destas limitacións, o interese polos museos galegos aumentou nas últimas décadas. A porcentaxe de visitantes que acoden regularmente aos museos pasou do 20,5 % en 2006 ao 35,9 % en 2019. Non obstante, máis dun 26 % da poboación aínda manifesta pouco ou ningún interese por estes espazos, evidenciando a necesidade de mellorar a promoción e a conexión cos públicos locais.
O informe conclúe que, sen unha planificación clara e un plan estratéxico global, os museos galegos corren o risco de ser percibidos principalmente como recursos turísticos ou espazos para exposicións temporais. Entre as propostas suxeridas, destacan a mellora da coordinación entre os centros, o aumento do financiamento, a promoción de programacións culturais dinámicas e a creación de redes de colaboración co sector artístico local.
O informe do CCG subliña que Galicia ten o potencial para consolidar o seu sistema museístico como un referente, pero require investimentos e reformas para afrontar os retos actuais e futuros.