Rafael de Vega Barrera: Un médico revolucionario e unha vítima da intolerancia
Rafael de Vega Barrera, nado en Zazuar (Burgos) no ano 1889, foi un dos médicos máis destacados de Galicia durante a primeira metade do século XX. A súa traxectoria profesional e o seu compromiso coa saúde pública revolucionaron a sanidade en Lugo, mais a súa vida truncouse tristemente co estoupido da Guerra Civil española. Hoxe, case 90 anos despois do seu fusilamento, a súa figura segue a ser un símbolo de loita pola xustiza social e a dignidade humana. O concello de Lugo acaba de propoñer que sexa recoñecido como Fillo Adoptivo
Unha vida dedicada á medicina e á xustiza social
Rafael de Vega chegou a Lugo en 1916, tras gañar por oposición a praza de director cirúrxico do Hospital Municipal. O que atopou foi un edificio precario, o antigo caserón de Santo Domingo, sen ventilación, con mínimos servizos de hixiene e case sen instrumental quirúrxico. A pesar destas condicións, o doutor Vega realizou centos de intervencións, demostrando unha habilidade excepcional e un compromiso inquebrantable cos seus pacientes.
A súa loita por mellorar as condicións sanitarias levouno a impulsar a construción do novo Hospital de Santa María, inaugurado en 1930. Este centro converteuse nun referente na rexión, grazas á súa moderna infraestrutura e ao enfoque igualitario do doutor Vega, quen garantía que todos os pacientes, independentemente da súa condición económica, recibisen a mesma atención.
Compromiso político e traxedia persoal
Ademais da súa labor médica, Rafael de Vega destacou como un activo defensor da República. Foi elixido deputado nas Cortes Constituíntes de 1931 polo Partido Republicano Radical e participou activamente na proclamación da República desde o balcón do Concello de Lugo.
Porén, o golpe de Estado de 1936 marcou o inicio do seu calvario. Detido polos sublevados, foi acusado de traizón nun xuízo sumarísimo cheo de irregularidades. A pesar das súas protestas e das probas da súa inocencia, foi condenado a morte e fusilado o 21 de outubro de 1936, xunto a outras catro persoas, na tapia do cemiterio de Lugo.
Os pobres e os desposuídos teñen dereito á asistencia médica, porque o dereito á saúde é un dereito de todas as persoas e eles necesítano máis.
Dr. Rafael de Vega Barrera – 1917
Legado e recoñecemento
A súa morte non só supuxo unha perda irreparable para a medicina galega, senón que tamén deixou á súa familia nunha situación precaria. Os seus bens foron incautados, e a súa muller e fillos tiveron que exiliarse en León e, posteriormente, en Valladolid. Aínda así, o seu legado perdurou, e en 2006 recibiu un emotivo homenaxe en Lugo, onde se descubriu un busto na rúa que leva o seu nome.
Hoxe, a historia de Rafael de Vega Barrera serve como recordatorio dos horrores da intolerancia e da importancia de loitar pola xustiza e a igualdade. A súa vida e obra seguen a inspirar a quen defenden unha sanidade universal e unha sociedade máis xusta.
“Reivindicad mi nombre en este pueblo tan ingrato para mí. Os pido perdón por causaros vuestra desgracia por mi vida política, pero lo hacía por servir a mi Patria y la Libertad”. –
Última carta do Dr. Rafael de Vega á súa familia antes de ser asasinado polos sublevados
Referencias:
Biografía do Dr. Rafael de Vega
Homenaxe a Rafael de Vega
Wikipedia: Rafael de Vega Barrera
